مزایای تحصیل دکترا در آلمان
کشور آلمان برای زندگی، تحصیل و کار یکی از محبوب‌ترین کشورها در میان متقاضیان مهاجرت در سراسر دنیا به‌شمار می‌آید. ارتباط بسیار قوی بخش‌های مختلف صنعت در آلمان با دانشگاه‌های این کشور در دنیا زبانزد است. صنایع گوناگون آلمان بودجه‌های عظیمی را برای پشتیبانی از تحصیل دانشجویان در مقاطع مختلف از جمله دکترا در نظر می‌گیرند تا بتوانند از همین نیروها برای پیشرفت‌های صنعتی استفاده کنند. در واقع آلمان فقط برترین اقتصاد اروپا نیست، بلکه کشوری پیشرو در عرصه‌های تحقیق، دانش و توسعه به‌شمار می‌آید. به‌طوری‌که دانشجویان مقطع دکترا در آلمان می‌توانند با بالاترین استانداردهای آموزشی، این دوره را بگذرانند و از امکانات و زیرساخت‌های برتر تحقیقاتی این کشور بهره‌مند شوند.
برخی از مزایای دیگر مهاجرت به آلمان برای تحصیل دکترا در این کشور عبارتند از:
- سالانه 18 هزار نفر دانشجو از سراسر جهان در مقطع دکترا در آلمان تحصیل می‌کنند
- در حدود 400 موسسه آموزشی و هزار موسسه تحقیقاتی، مدارک دکترا را در آلمان ارائه می‌کنند
- بسیاری از دانشگاه‌های آلمان هر ساله در فهرست 500 دانشگاه برتر جهان قرار دارند
- تنوع رشته‌های مطالعاتی و تحقیقاتی برای دوره دکترا در آلمان بسیار زیاد است
- تحصیل دکترا در آلمان بدون شهریه است و هزینه‌های جاری در هر ترم در حدود 250 یورو است
- امکان دریافت بورسیه‌های تحصیلی برای دانشجویان دوره دکترا در آلمان وجود دارد
انواع دکترا در آلمان
دکترا بالاترین درجه علمی در موسسات آموزش عالی در کشور آلمان است. تحصیل در این مقطع در آلمان به‌معنای تمرکز بر روی یک موضوع یا پروژه تحقیقاتی در زمانی طولانی است. با این حال شرایط دوره به نوع دکترا نیز بستگی دارد. مشاوران بینا اپلای می‌توانند به متقاضیان برای انتخاب یکی از انواع این دوره‌ها و تعیین مسیر آینده تحصیلی خود کمک کنند. کشور آلمان دو نوع دوره یا برنامه دکترا را ارائه می‌دهد که با آن‌ها آشنا می‌شویم.
دکترای انفرادی
دکترای انفرادی (Individual doctorate) یک مسیر تحصیلی سنتی است که در آن یک دانشجو به‌تنهایی کار تحقیقاتی بر روی موضوع یا پروژه را آغاز می‌کند و تمامی مسیر تحصیل او تحت نظارت یک استاد قرار دارد. در این روش، دانشجو باید پایان‌نامه خود را تدوین کند و در پایان دوره ارائه دهد. در این روش دانشجویان استقلال بیشتری دارند ولی در عین حال باید از مسئولیت‌پذیری و ابتکار بالایی برخوردار باشند. این دوره ممکن است 5 تا 6 سال نیز طول بکشد.
دکترای ساختاریافته
برنامه‌های دکترای ساختاریافته (Structured PhD Programmes) در آلمان از همان مدل آموزشی پیروی می‌کنند که در دانشگاه‌های انگلستان نیز ارائه می‌شوند. در این روش، تعداد زیادی از دانشجویان تحت نظارت یک تیم از استادان قرار دارند. این دانشجویان به‌طور مداوم در سمینارها و سخنرانی‌های این اساتید شرکت می‌کنند. این برنامه‌ها انعطاف‌پذیری بیشتر، فرصت‌های تعامل بیشتر و همچنین حامیان مالی بیشتری دارند.
شرایط تحصیل دکترا در آلمان
شرایط تحصیل در مقطع دکترا در آلمان به مواردی مانند شرایط درخواست شده از سوی دانشگاه‌های مختلف و پیش‌نیازهای انواع برنامه‌های دکترا در این کشور بستگی دارد. ما در مجموعه بینا اپلای به شما کمک می‌کنیم شرایط درخواست شده از سوی موسسات آموزشی کشور آلمان را برای تحصیلی مقطع دکترا تامین کنید.
در هر صورت تحصیل در این مقطع در آلمان دارای برخی شرایط عمومی نیز می‌باشد که آن‌ها را با هم مرور می‌کنیم:
- برخورداری از سوابق تحصیلی درخشان و مدرک کارشناسی ارشد
- برخورداری از مدارک تحصیلی مورد تایید نهادهایی مانند: Dean’s Office در آلمان
- اثبات تسلط بر زبان آلمانی یا انگلیسی با مدارک آزمون‌هایی مانند تافل، آیلتس، DSH و TestDaF
- دریافت نامه پذیرش از یکی از دانشگاه‌های آلمان
- اخذ ویزای دانشجویی آلمان و اقامت تحصیلی
مدرک زبان برای تحصیل دکترا در آلمان
یکی از شرایط تحصیل در آلمان به‌عنوان دانشجوی دوره دکترا، داشتن مدرک زبان است. مدرک زبان مورد نیاز برای تحصیل دکترا در آلمان به نوع دکترا و شرایط دانشگاه بستگی دارد. برای مثال در دوره دکترای ساختاریافته به‌دلیل شرایط پژوهش گروهی و سمینارهای متعدد، معمولا زبان انگلیسی به‌عنوان زبان کار تیمی شما تعیین می‌شود. بنابراین اگر در این نوع از دکترا یا نوع دکترای انفرادی در حال گذراندن این دوره به زبان انگلیسی هستید باید میزان تسلط خود بر این زبان را با ارائه مدارک مورد تایید بین‌المللی مانند تافل و آیلتس اثبات کنید.
از سوی دیگر اگر در حال تحصیل مقطع دکترا در آلمان به زبان آلمانی هستید باید تسلط خود را به این زبان با شرکت در آزمون‌هایی مانند DSH یا TestDaF و ارائه مدرک آن‌ها اثبات کنید. با این حال اگر در حال تحصیل به زبان انگلیسی هستید، بهتر است تا حد مناسبی زبان آلمانی را نیز بیاموزید تا بتوانید در کشور میزبان تحصیل خود به‌راحتی زندگی کنید و با دانشجویان و استادان تعامل داشته باشید.
مطلب پیشنهادی:
مدارک لازم برای تحصیل دکترا در آلمان
بیشتر مدارک لازم برای تحصیل در مقطع دکترا در آلمان شامل همان مدارکی می‌شوند که برای اپلای نیاز دارید. یکی از مهم‌ترین این مدارک، بیانیه استاد راهنمای شما در این مقطع است. این بیانیه مدرکی است که نشان می‌دهد یکی از استادان دانشگاه در این کشور پذیرفته است که بر تحقیقات دوره دکترای شما نظارت داشته باشد.
برخی از مدارک لازم دیگر در این زمینه عبارتند از:
- ارائه مدرک دانشگاهی پیشین به‌همراه ریز نمرات
- ارائه مدارک تحصیلی لیسانس و دیپلم
- ارائه دو توصیه‌نامه از سوی اعضای هیات علمی دانشگاه پیشین شما
بازه زمانی مناسب جهت اپلای برای دکترا در آلمان
اگر می‌خواهید یک پروسه مهاجرت دانشجویی موفق به آلمان برای تحصیل دکترا داشته باشید و یا از داخل کشور آلمان در این دوره پذیرفته شوید، باید با زمان اپلای برای دکترا در آلمان، زمان شروع ترم و ددلاین اپلای نیز آشنا باشید. نکته مهم در این زمینه این است که شروع ترم زمستان و تابستان و همچنین زمان اپلای در دانشگاه‌های این کشور با هم تفاوت دارند و شما می‌توانید اطلاعات لازم را در این زمینه از سایت دانشگاه به‌دست آورید. در صورتی که به این اطلاعات نیاز داشته باشید، ما در موسسه بینا اپلای علاوه‌بر این اطلاعات، اقدامات لازم را نیز در قالب یک برنامه زمانی در اختیار شما قرار می‌دهیم.
مراحل اپلای برای تحصیل دکترا در آلمان
نحوه دریافت نامه پذیرش برای تحصیل دکترا در کشور آلمان به نوع دوره شما بستگی دارد. در دکترای سنتی یا انفرادی باید یک طرح پژوهشی را به یکی از استادان دانشگاه در آلمان ارائه دهید که در صورت تایید طرح، استاد راهنمای شما باشند. در مقابل در دکترای ساختاریافته و مدل پژوهشی گروهی باید با موسسه آموزشی مورد نظر و نه یک استاد راهنما در ارتباط باشید. بنابراین مدارک مورد نیاز را نیز باید برای موسسه ارسال کنید.
مراحل اپلای در این دو روش را می‌توان به این شکل توضیح داد:
- انتخاب دانشگاه برای تحصیل دکترا در آلمان
- انتخاب نوع برنامه دکترا
- ارائه طرح به یک استاد و یا ارائه مدارک به دانشگاه (بسته به نوع دکترا)
- مصاحبه با هیات نظارت برنامه‌های دکترا در دانشگاه یا مصاحبه با استاد راهنما (بسته به نوع دکترا)
هزینه تحصیل دکترا در آلمان
تحصیل در مقطع دکترا در اکثر دانشگاه‌های آلمان، رایگان است و هیچ شهریه‌ای از شما برای تحصیل در این مقطع دریافت نمی‌شود. با این حال در گروه هزینه دانشگاه های آلمان برای این مقطع می‌توان از هزینه‌های ترم نام برد. این هزینه‌ها شامل هزینه‌های اداری و خدمات دانشجویی مختلف می‌شوند. این هزینه نیز به‌طور متوسط در حدود 250 یورو است. از سوی دیگر نهادهایی نیز وجود دارند که بورسیه‌ها و کمک‌هزینه‌های آموزشی را به دانشجویان دوره دکترا در آلمان ارائه می‌دهند. با برخی از انواع بورسیه تحصیلی آلمان برای این مقطع در جدول زیر آشنا می‌شویم.
| نوع بورسیه | شرایط دریافت | مبلغ |
|---|---|---|
| بورسیه DFG مراکز تحقیقاتی مشترک | در قالب یک قرارداد کاری یا بورسیه تحصیلی ارائه می‌شود | بسته به مرکز تحقیقاتی تفاوت دارد |
| بورسیه DFG گروه‌های آموزشی و پژوهشی | در قالب یک قرارداد کاری و یا کمک‌هزینه تحصیلی ارائه می‌شود | 1365 یورو در ماه |
| بورسیه DAAD نوع اول | شامل کمک هزینه تحقیقاتی تا 4 سال برای دانشجویان بین‌المللی | 1200 یورو در ماه به‌همراه هزینه‌های اضافی |
| بورسیه DAAD نوع دوم | شامل کمک هزینه تحقیقاتی تا 2 سال برای دانشجویان دو تابعیتی | 1200 یورو در ماه به‌همراه هزینه‌های اضافی |
| بورسیه DAAD کوتاه‌مدت | برای دوره‌های تحقیقاتی کمتر از یک سال | از 850 تا 1200 یورو در ماه |
بهترین دانشگاه‌ها برای تحصیل در مقطع دکترا در آلمان
کشور آلمان دارای بیش از 520 موسسه آموزش عالی است. البته تمامی آن‌ها دوره‌های دکترا را ارائه نمی‌دهند. با این حال دانشگاه‌هایی که برنامه‌های این دوره را ارائه می‌دهند در گروه برترین دانشگاه‌های کشور آلمان با رتبه‌های برتر جهانی قرار دارند. همچنین باید بدانید که این موسسات آموزش عالی دارای دسته‌بندی‌های مختلفی مانند: دانشگاه‌های تحقیقاتی (Universität)، دانشگاه‌های فنی (Technische Universität)، موسسات تحقیقاتی دارای برنامه‌های مشترک با دانشگاه‌ها و … هستند. در جدول زیر با برخی از این موسسات و نیز رتبه جهانی آن‌ها آشنا می‌شویم.
| نام موسسه آموزشی | رتبه جهانی QS (2023) |
|---|---|
| دانشگاه فنی مونیخ | 50 |
| دانشگاه LMU مونیخ | 59 |
| دانشگاه هایدلبرگ | 65 |
| دانشگاه آزاد برلین | 118 |
| دانشگاه هومبولت برلین | 131 |
| دانشگاه RWTH آخن | 147 |
| دانشگاه فنی برلین | 158 |
| دانشگاه توبینگن | 169 |
| دانشگاه فرایبورگ | 189 |
| دانشگاه TU درسدن | 200 |
| دانشگاه بن | 201 |
| دانشگاه گوتینگن | 215 |
| دانشگاه هامبورگ | 228 |
| دانشگاه کلن | 335 |
| دانشگاه Ulm | 375 |
| دانشگاه وورتسبورگ | 410 |
مدارک لازم برای اخذ ویزای دانشجویی آلمان
اگر قصد ادامه تحصیل در آلمان در یکی از برنامه‌های دوره دکترا را داشته باشید باید در کنار دریافت اپلای، ویزای تحصیلی آلمان را نیز دریافت کنید. برای اخذ این مجوز باید از سفارت آلمان در تهران وقت بگیرید و فرم درخواست ویزا و مدارک دیگر مورد نیاز را ارائه دهید. برخی از مهم‌ترین مدارکی که باید در زمان ارائه درخواست ویزا به سفارت آلمان ارائه دهید را با هم مرور می‌کنیم:
- اصل گذرنامه معتبر با دست کم 6 ماه اعتبار
- دو سری کپی از گذرنامه
- عکس رنگی پاسپورتی
- فرم تکمیل شده درخواست ویزای دانشجویی آلمان
- مدرک اپلای
- مدرک پایان دوره سه سال متوسطه و پیش‌دانشگاهی با ترجمه رسمی
- مدرک پایان دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد با ترجمه رسمی
- مدرک تمکن مالی ویزای تحصیلی آلمان
- مدرک زبان انگلیسی یا آلمانی
- مدارک سوابق شغلی
- انگیزه‌نامه تحصیلی
نحوه دریافت وقت سفارت آلمان در تهران
سفارت آلمان نماینده قانونی این کشور در ایران است که در شهر تهران واقع شده است. شما برای اخذ ویزای دانشجویی آلمان با هدف تحصیل دکترا در آلمان و همچنین مواردی مانند مصاحبه، تایید هویت و انگشت‌نگاری باید به این مرکز مراجعه کنید. البته دریافت وقت سفارت آلمان تنها به‌صورت آنلاین ممکن است.
در صورتی که مایل به دریافت نوبت سفارت آلمان باشید، ما در بینا اپلای می‌توانیم این کار را برای شما انجام دهیم. با این حال مراحل دریافت وقت سفارت آلمان در تهران به‌طور آنلاین عبارتند از:
- مراجعه به سایت diplo.de
- مراجعه به بخش خدمات در نوار بالای سایت
- کلیک روی بخش ویزا
- انتخاب نوع ویزا (دانشجویی)
- کلیک روی گزینه چگونگی درخواست ویزا
- کلیک روی گزینه وقت مصاحبه
- در ادامه نوع ویزا که انتخاب کرده بودید نمایش داده می‌شود و باید روی آن کلیک کنید
- در صفحه بعد روی گزینه new appointment کلیک کنید
- اطلاعات درخواست شده را در صفحه بعد وارد کنید (نام، نام خانوادگی و …)
- بعد از ثبت اطلاعات در مدتی در حدود 30 تا 45 دقیقه زمان حضور شما در سفارت در قالب یک ایمیل برای شما ارسال می‌شود.
آدرس سفارت آلمان در تهران
- آدرس: تهران، خيابان فردوسی، روبروي بانک مرکزی، پلاک 320-324
- تلفن: ۳۹۹۹۰۰۰۰
- شماره‌های تماس برای دریافت اطلاعات در مورد ویزا: ۳۹۹۹۱۲۱۳ و ۳۹۹۹۱۴۹۹
- شماره فاکس برای بخش ویزا: ۳۹۹۹۱۸۶۰
کار پس از تحصیل دکترا در آلمان
فارغ‌التحصیلان دوره‌های دکترا در آلمان می‌توانند با تامین برخی شرایط و انجام برخی اقدامات در بهترین مشاغل این کشور در زمینه‌های مختل مشغول به کار شوند. زیرا از یک سو آلمان یکی از محبوب‌ترین مقصدها برای مهاجرت کاری است و از سوی دیگر با داشتن مدرک دکترا از یکی از موسسات آموزش عالی این کشور، امکان اشتغال شما در بهترین شرکت‌ها، موسسات آموزشی و صنایع آلمان وجود دارد. بنابراین برای کار در آلمان سه مسیر شغلی رایج پیش روی کارجویان دارای مدرک دکترا در این کشور وجود دارد که عبارتند از:
- کار در دانشگاه‌ها و یا موسسات تحقیقاتی غیر دانشگاهی
- اشتغال در شرکت‌های خدماتی در زمینه‌های مختلف مانند خدمات مالی و بازرگانی و …
- اشتغال در صنایع تولیدی آلمان مانند خودروسازی، تولید لوازم الکتریکی، لوازم خانگی و …
اخذ اقامت دائم بعد از اتمام تحصیل دکترا در آلمان
برای این‌که بتوانید بعد از دوره تحصیلی دکترا در آلمان بمانید و مشغول به‌کار شوید باید مجوز اقامت و مجوز کار را دریافت کنید. مجوز اقامت دائم در آلمان، مجوزی است که به دانشجویان بین‌المللی ارائه می‌شود که چند سالی را در آلمان به تحصیل گذرانده باشند. البته این مجوز به کارمندان نیز ارائه می‌شود. با دریافت این مجوز می‌توانید بعد از 8 سال حضور در آلمان برای دریافت تابعیت این کشور نیز اقدام کنید.
شرط دریافت مجوز اقامت دائم آلمان این است که دانشجویان دوره دکترا دست کم دو سال بعد از تحصیل در آلمان در یک موقعیت شغلی مرتبط با زمینه تحصیلی خود کار کرده باشند. اگر شما هم قصد دریافت این مجوز را دارید می‌توانید تمامی امور دریافت این مجوز را به موسسه بینا اپلای بسپارید. وکلای مهاجرتی و مشاوران بینا اپلای در تمامی مراحل اخذ این مجوز با شما همراه هستند.
مدارک لازم برای دریافت مجوز اقامت آلمان بعد از فارغ‌التحصیلی در دوره دکترا
فارغ‌التحصیلان هر یک از انواع دوره‌های دکترا در آلمان برای ارائه درخواست مجوز اقامت این کشور باید مدارک گوناگونی را گردآوری کنند و به نهادهای مهاجرتی و نهادهای مرتبط دیگر ارائه دهند. در ادامه برخی از این مدارک را با هم بررسی می‌کنیم:
- فرم تکمیل شده درخواست اقامت دائم آلمان
- پاسپورت معتبر به‌همراه مجوز اقامتی معتبر
- عکس بیومتریک
- کپی مدرک تحصیلی دوره دکترا که توسط یک موسسه آموزشی عالی آلمان صادر شده باشد
- مدارک نشان‌دهنده اشتغال به مدت دو سال در المان در کار مرتبط با زمینه تحصیلی
- قرارداد استخدام برای کسانی که دارای سابقه کمتر از دو سال اشتغال هستند
- مدارک اثبات پرداخت حق بیمه بازنشستگی یا قانونی
- مدارک کارهای قبلی (در صورت وجود)
- بیمه‌نامه درمانی
- مدرک نشان‌دهنده محل اقامت
- مدرک ثبت نام در اداره اتباع خارجی
- گواهی ثبت آدرس محل سکونت
- مجوز اشتغال
- مدرک زبان آلمانی
- اثبات تمکن مالی
- گواهی عدم سوءپیشینه
- مدارک اشتغال فعلی یا خوداشتغالی
سوالات متداول
طول دوره دکترا در آلمان معمولا چقدر است؟
طول این دوره به نوع دوره و نیز برنامه دکترا در موسسه آموزش عالی مورد نظر بستگی دارد. این دوره می‌تواند بین 2 تا 6 سال به‌طول بیانجامد.
با چه زبان‌هایی می‌توان در آلمان به تحصیل دوره دکترا پرداخت؟
زبان‌های انگلیسی و آلمانی.
گواهی زبان مورد تایید آلمان برای اثبات تسلط بر زبان انگلیسی، کدام گواهی‌ها هستند؟
مدرک زبان تافل و آیلتس.
چرا تحصیل دکترا در آلمان، ایده خوبی است؟
دانشگاه‌هایی که مدرک دوره دکترا را در آلمان به دانشجویان ارائه می‌کنند معمولا در گروه بهترین دانشگاه‌های آلمان با رنکینگ بالای جهانی هستند. همچنین با اشتغال به تحصیل دکترا در آلمان می‌توانید از فرصت دریافت اقامت دائم و اشتغال بعد از تحصیل در این کشور بهره ببرید.
انواع دوره‌های دکترا در آلمان کدام گروه‌ها هستند؟
دوره دکترای انفرادی یا سنتی و دوره دکترای ساختاریافته.
مهم‌ترین شرایط تحصیل دوره دکترا در آلمان کدام موارد هستند؟
مهم‌ترین شرایط تحصیل در دوره دکترا در آلمان شامل برخورداری از مدرک پایان دوره کارشناسی ارشد مورد تایید نهادهای آموزشی آلمان، برخورداری از مهارت زبان انگلیسی یا آلمانی بسته به زبان تحصیل در این دوره، اخذ نامه پذیرش تحصیلی از موسسات آموزش عالی آلمان و دریافت ویزای دانشجویی هستند.
هزینه تحصیل دکترا در آلمان چقدر است؟
موسسات آموزش عالی آلمان برای ارائه برنامه‌های دوره دکترا در این کشور از دانشجویان بومی و بین‌المللی هیچ شهریه‌ای دریافت نمی‌کنند. تنها هزینه این دانشجویان، هزینه‌های ترم، شامل هزینه خدمات اداری و ثبت نام و هزینه برخی مشارکت‌های دانشجویی و تقریبا معادل 250 یورو است.
آیا امکان دریافت بورسیه تحصیلی برای تحصیل در دوره دکترا در آلمان وجود دارد؟
بله، شما می‌توانید با کسب برای شرایط، بورسیه‌هایی مانند بورسیه DFG مراکز تحقیقاتی مشترک یا یکی از انواع بورسیه‌های سازمان DAAD را دریافت کنید.
آیا می توانم برای تحصیل دکترا در آلمان همسرم را هم با خود همراه کنم؟
بله. همسر شما می تواند با ویزای پیوست به خانواده آلمان به شما ملحق شود.
جمع‌بندی
کشور آلمان یکی از برترین کشورهای دنیا برای مهاجرت تحصیلی و ادامه تحصیل در مقطع دکترا است. برخورداری از ده‌ها موسسه آموزش عالی با رنکینگ بالای جهانی، امکان کار بعد از تحصیل در آلمان، امکان دریافت اقامت دائم و حتی تابعیت از جمله مزایای تحصیل دکترا در کشور آلمان هستند. در صورتی که تمایل به ادامه تحصیل در این مقطع در آلمان را دارید، ما در مجموعه بینا اپلای انواع خدمات مشاوره و خدمات دریافت اپلای برای دکترا در آلمان را به شما ارائه می‌دهیم. برای دریافت مشاوره در خصوص تحصیل در خارج کافی است همین الان با مشاوران مجرب ما در بینا اپلای تماس بگیرید.
تحصیل در دکترا در آلمان واقعا جذابه! دانشگاه‌ها خیلی خوب و منابع تحقیقی فوق‌العاده دارند. شهریه نسبتاً پایین یا حتی رایگان است. البته، به زبان آلمانی یا انگلیسی باید خوب مسلط باشید. این تجربه تحصیلی و زندگی با دانشجوهای جهانی دیگر برای من بسیار مفید و جذاب بوده است.
تحصیل در دکترا در آلمان به عنوان یک فرصت بی‌نظیر برای دانشجویان بین‌المللی شناخته می‌شود. سیستم آموزش عالی معتبر، همکاری با اساتید برجسته، تجهیزات پژوهشی پیشرفته، و فرصت‌های مالی متنوع، این تجربه را به یکی از جذاب‌ترین گزینه‌ها برای دانشجویان تبدیل کرده است. همچنین، آلمان فرهنگ غنی و جوامع دانشجویی پویا را ارائه می‌دهد که تجربه زندگی بین‌المللی را به دانشجویان هدیه می‌دهد.